Khi giá bạc vượt mốc 70 USD/ounce, một quan điểm phổ biến trên thị trường là nhu cầu công nghiệp sẽ suy giảm do hiện tượng thay thế vật liệu. Tuy nhiên, dữ liệu và triển vọng trung – dài hạn lại đang kể một câu chuyện hoàn toàn khác.
Theo Silver Institute, nhu cầu bạc công nghiệp không những không sụt giảm, mà còn được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng trong 5 năm tới, khi tốc độ tiêu thụ từ các lĩnh vực công nghệ then chốt ngày càng gia tăng.
Ba trụ cột chính đang định hình xu hướng này gồm: năng lượng mặt trời, xe điện (EV) và hạ tầng AI.
1. Nhu cầu bạc công nghiệp: đạt đỉnh lịch sử và chỉ điều chỉnh kỹ thuật
Năm ngoái, nhu cầu bạc công nghiệp đã đạt mức cao nhất trong lịch sử.
Theo Silver Institute, năm nay nhu cầu có thể giảm nhẹ khoảng 2%, chủ yếu do:
- Bất định kinh tế toàn cầu liên quan đến thuế quan và căng thẳng địa chính trị
- Tốc độ “tiết kiệm bạc” (thrifting) nhanh hơn khi giá bạc tăng mạnh
Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng:
- 2025 vẫn sẽ là năm có mức tiêu thụ bạc công nghiệp cao thứ hai trong lịch sử
- Xu hướng tăng trưởng được kỳ vọng sẽ tiếp tục trong những năm tới, khi các động lực công nghệ mang tính cấu trúc không hề suy yếu
2. Năng lượng mặt trời: Động cơ lớn nhất của nhu cầu bạc
Bạc là kim loại dẫn điện tốt nhất ở nhiệt độ phòng, khiến nó trở thành đầu vào không thể thiếu trong sản xuất tấm pin mặt trời.
Vai trò ngày càng lớn của điện mặt trời
- Năm 2014: ngành điện mặt trời chỉ chiếm ~11% tổng nhu cầu bạc
- Năm 2024: con số này đã tăng lên ~29%
Theo nghiên cứu của Đại học New South Wales:
- Đến 2027, ngành sản xuất pin mặt trời có thể tiêu thụ hơn 20% nguồn cung bạc hàng năm hiện tại
- Đến 2050, sản xuất pin mặt trời có thể sử dụng 85–98% trữ lượng bạc toàn cầu hiện nay
Rủi ro và giới hạn của thay thế
- Công nghệ mới đã giúp giảm lượng bạc trên mỗi tế bào PV
- Giá bạc tăng sẽ kích hoạt nỗ lực thay thế
Tuy nhiên, đặc tính dẫn điện vượt trội của bạc khiến việc thay thế hoàn toàn trở nên rất khó khăn.
Ngoài ra, dù trợ cấp năng lượng mặt trời tại Mỹ có thể giảm, điều này nhiều khả năng sẽ được bù đắp bởi các mục tiêu tham vọng tại các khu vực khác.
Ví dụ, EU đặt mục tiêu đạt ít nhất 700 GW công suất điện mặt trời vào năm 2030.
3. Xe điện (EV): Cách mạng giao thông và nhu cầu bạc bùng nổ
Cuộc cách mạng xe điện đang tạo ra một cú hích lớn đối với nhu cầu bạc trong ngành ô tô.
- Mỗi xe điện sử dụng khoảng 25–50 gram bạc
- Cao hơn 67–79% so với xe động cơ đốt trong
Bạc là vật liệu then chốt trong:
- Hệ thống quản lý pin
- Điện tử công suất
- Hạ tầng sạc
- Các điểm tiếp xúc điện
Dự báo tăng trưởng
- Silver Institute dự báo nhu cầu bạc ngành ô tô tăng trưởng CAGR 3,4% giai đoạn 2025–2031
- Đến 2027, xe điện sẽ vượt xe động cơ đốt trong để trở thành nguồn cầu bạc lớn nhất trong ngành ô tô
- Đến 2031, EV sẽ chiếm 59% tổng nhu cầu bạc ngành ô tô
Ngoài bản thân phương tiện, việc mở rộng hạ tầng trạm sạc cũng làm gia tăng nhu cầu bạc một cách song song.
4. AI và trung tâm dữ liệu: Động lực cầu mới mang tính chiến lược
Cuộc cách mạng AI không chỉ là câu chuyện phần mềm – nó kéo theo sự mở rộng khổng lồ của hạ tầng vật lý, đặc biệt là các trung tâm dữ liệu.
- Tổng công suất điện CNTT toàn cầu đã tăng từ 0,93 GW năm 2000 lên gần 50 GW năm 2025
- Tương đương mức tăng 5.252%
Dù khó định lượng chính xác lượng bạc trên mỗi đơn vị hạ tầng, Silver Institute khẳng định:
“Mối liên hệ là rất rõ ràng: nhu cầu điện CNTT tăng mạnh đồng nghĩa với nhiều phần cứng hơn – và do đó, nhu cầu bạc cao hơn.”
5. Thị trường bạc: Thâm hụt mang tính cấu trúc
Thị trường bạc đang bước vào năm thứ 5 liên tiếp thâm hụt cấu trúc. Theo Metals Focus dự báo: Cầu bạc vượt cung 95 triệu ounce và thâm hụt lũy kế 5 năm đạt 820 triệu ounce – tương đương toàn bộ sản lượng khai thác trung bình của một năm.
Trong bối cảnh nhu cầu công nghiệp gắn với AI – năng lượng sạch – điện hóa tiếp tục mở rộng, nguồn cung bạc tăng chậm, thiếu linh hoạt khiến thâm hụt mang tính cấu trúc ngày càng lớn. Vì thế tôi cho rằng triển vọng dài hạn của bạc vẫn mang tính tăng giá rõ rệt. Đây không chỉ là một câu chuyện chu kỳ hàng hóa, mà là một sự tái định vị vai trò của bạc trong nền kinh tế toàn cầu số hóa.
Tân Nguyễn
Liên hệ tư vấn
Zalo: 0353816839



