Mùa đông năm nay đang trở nên khắc nghiệt hơn bao giờ hết, khiến Châu Âu đối mặt với nguy cơ thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng. Lượng khí đốt tự nhiên dự trữ tại khu vực này đang giảm nhanh chóng với tốc độ chưa từng thấy trong gần một thập kỷ, làm dấy lên lo ngại về khả năng đáp ứng nhu cầu năng lượng của người dân và doanh nghiệp.
Tính từ đầu mùa đông, chính thức bắt đầu từ ngày 1/10, lượng khí đốt trong các kho dự trữ của Liên minh Châu Âu (EU) và Vương quốc Anh đã giảm 83 terawatt-giờ (TWh). Theo chuyên gia năng lượng John Kemp dựa trên dữ liệu của Cơ sở hạ tầng khí đốt Châu Âu (GIE), tốc độ rút khí đốt hiện nay đang đạt mức cao nhất kể từ năm 2016, gấp 4 lần mức trung bình trong vòng 10 năm qua. Điều này chủ yếu xuất phát từ các đợt lạnh giá bất thường trong mùa đông năm nay, cùng với sự phụ thuộc ngày càng lớn vào khí đốt do nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời không đáp ứng đủ nhu cầu.
Dữ liệu cập nhật đến ngày 30/11 cho thấy kho dự trữ khí đốt của EU vẫn đạt mức 85,47% dung tích. Tuy nhiên, lượng khí đốt rút ra đã đạt 4.364 TWh, trong khi lượng bơm vào chỉ là 538 TWh. Trong cùng ngày, EU đã tiêu thụ tới 3.761 TWh khí đốt do năng lượng tái tạo không đủ sản xuất điện cho lưới điện. Đặc biệt, Đức – nền kinh tế lớn nhất Châu Âu – vẫn phụ thuộc nặng nề vào khí đốt và cả than để đảm bảo nguồn cung năng lượng.
Những yếu tố này đã đẩy giá khí đốt tại Châu Âu tăng mạnh. Theo Quantum Commodity Intelligence, giá khí đốt trung bình trong tháng 11 đã cao hơn 16% so với tháng 10 và tăng tới 45% kể từ đầu năm, chạm ngưỡng 47 euro/MWh. Điều này đặt ra áp lực lớn đối với người tiêu dùng và nền kinh tế khu vực. Sau hai mùa đông tương đối ôn hòa, Châu Âu dường như đã đánh giá quá cao hiệu quả của các chính sách năng lượng và không chuẩn bị đủ cho kịch bản hiện tại.
Thách thức càng gia tăng khi dòng khí đốt cuối cùng từ Nga qua Ukraine đang đứng trước nguy cơ bị cắt đứt. Nga hiện vẫn cung cấp 15 tỷ mét khối khí đốt cho EU thông qua Ukraine theo một thỏa thuận với Kiev, nhưng thỏa thuận này dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 31/12 tới đây, trong bối cảnh Ukraine khẳng định không có ý định gia hạn. Điều này khiến Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) phải đưa ra cảnh báo rằng Châu Âu có thể rơi vào một “cuộc khủng hoảng năng lượng mới” khi đối mặt với việc mất nguồn cung quan trọng này và tốc độ cạn kiệt dự trữ khí đốt vượt mức bình thường.
Tình hình trở nên nghiêm trọng hơn khi giá năng lượng leo thang có nguy cơ đẩy nền kinh tế Châu Âu vào suy thoái sâu hơn. Các nhà kinh tế nhận định rằng chi phí năng lượng cao không chỉ làm tăng áp lực lên ngân sách các hộ gia đình mà còn gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất và kinh doanh, làm giảm sức cạnh tranh của khu vực trên thị trường toàn cầu.
Nhìn chung, Châu Âu đang phải đối mặt với một mùa đông đầy thách thức. Cùng với áp lực từ thiên nhiên, sự bất ổn trong chính sách năng lượng và nguồn cung khí đốt từ Nga khiến bài toán năng lượng trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Để vượt qua, khu vực này cần đẩy mạnh các giải pháp dài hạn như tăng cường đầu tư vào năng lượng tái tạo, cải thiện cơ sở hạ tầng lưu trữ, và đa dạng hóa nguồn cung nhằm giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp truyền thống.
>>>Xem thêm:
Giá dầu brent hôm nay
Giá dầu thế giới wti hôm nay