Sau nhiều tuần bế tắc chính trị căng thẳng, cả hai viện Quốc hội Mỹ đã chính thức bỏ phiếu thông qua dự luật ngân sách, đánh dấu sự kết thúc của đợt đóng cửa chính phủ liên bang dài nhất trong lịch sử. Dự luật hiện đã được chuyển tới bàn làm việc của Tổng thống Donald Trump để chờ ký ban hành, mở ra hy vọng khôi phục hoạt động cho bộ máy hành chính.

1. Chi tiết kết quả bỏ phiếu và các chương trình được bảo vệ

Vào tối thứ Tư vừa qua, Hạ viện đã thực hiện bước đi quyết định khi phê chuẩn lần cuối dự luật ngắn hạn nhằm mở cửa lại chính phủ sau kỷ lục 43 ngày ngưng trệ. Cụ thể, kết quả bỏ phiếu cuối cùng là 222 phiếu thuận và 209 phiếu chống, chấm dứt 6 tuần đối đầu gay gắt xoay quanh số phận của chương trình Obamacare. Đáng chú ý, gần như toàn bộ nghị sĩ Đảng Cộng hòa cùng một nhóm nhỏ nghị sĩ Đảng Dân chủ đã ủng hộ dự luật này.

Mặc dù văn bản mới chỉ thiết lập một hạn chót cấp vốn (vách đá tài chính) mới vào ngày 30/1, nhưng một số chương trình thiết yếu đã được đảm bảo an toàn. Theo đó, các chương trình an sinh xã hội quan trọng như SNAP và WIC (cung cấp dinh dưỡng cho hàng chục triệu người Mỹ), cũng như các dịch vụ dành cho cựu chiến binh, sẽ được cấp ngân sách hoạt động xuyên suốt đến hết năm tài chính 2026. Điều này đồng nghĩa với việc các dịch vụ này sẽ được "miễn nhiễm" khỏi các cuộc chiến chính trị tiềm tàng trong vài tháng tới nếu chính phủ có nguy cơ đóng cửa trở lại.

2. Tranh cãi gay gắt về điều khoản "tự trục lợi" của Thượng viện

Tuy nhiên, việc thông qua dự luật không diễn ra suôn sẻ hoàn toàn mà vấp phải sự phản đối dữ dội liên quan đến một điều khoản bổ sung gây tranh cãi. Cụ thể, hầu hết các nghị sĩ Dân chủ đã lớn tiếng phản đối vì dự luật thiếu cam kết gia hạn trợ cấp y tế. Trong khi đó, nội bộ Đảng Cộng hòa cũng dậy sóng vì một điều khoản cho phép các thượng nghị sĩ kiện ngược lại Bộ Tư pháp nếu bị thu thập hồ sơ điện thoại trái phép trong các cuộc điều tra trước đây.

Liên quan đến vấn đề này, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson thừa nhận ông đã bị sốc và tức giận khi phát hiện ra ngôn ngữ này sau khi Thượng viện đã thông qua. Mặc dù vậy, để chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ, ông Johnson đã phải tập hợp sự ủng hộ của các thành viên, đồng thời cam kết sẽ tổ chức một cuộc bỏ phiếu trong tương lai để loại bỏ điều khoản mà phe bảo thủ gọi là "tự trục lợi" này. Được biết, nếu điều khoản này được áp dụng, các thượng nghị sĩ có thể nhận bồi thường lên tới 500.000 USD cho mỗi vi phạm – một con số mà Hạ nghị sĩ Rosa DeLauro chỉ trích là hành động "nhét tiền thuế của dân vào túi riêng".

3. Áp lực thời gian và diễn biến mới về hồ sơ Jeffrey Epstein

Việc chính phủ mở cửa trở lại sẽ mở màn cho những tuần làm việc "điên cuồng" tại Hạ viện sau thời gian dài ngưng trệ từ cuối tháng 9. Hiện tại, Đảng Cộng hòa và Dân chủ chỉ còn vỏn vẹn 4 tuần làm việc trước khi kết thúc năm để giải quyết hàng loạt vấn đề cấp bách, từ việc các khoản tín dụng thuế Obamacare và năng lượng hết hạn cho đến việc thông qua dự luật nông nghiệp.

Song song với cuộc đua về ngân sách, một diễn biến bất ngờ khác cũng đang làm nóng nghị trường: hồ sơ vụ án Jeffrey Epstein. Ngay trước khi cuộc bỏ phiếu ngân sách diễn ra, Hạ nghị sĩ Dân chủ Adelita Grijalva đã trở thành người thứ 218 ký tên vào đơn kiến nghị, buộc tổ chức bỏ phiếu yêu cầu Bộ Tư pháp công bố toàn bộ hồ sơ liên quan đến Epstein.

Đáp lại động thái này, Chủ tịch Mike Johnson tuyên bố sẽ đưa dự luật công bố hồ sơ Epstein ra trước Hạ viện vào tuần tới, sớm hơn dự kiến. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Ủy ban Giám sát vừa công bố các email mới cho thấy Epstein từng nhiều lần nhắc tên ông Trump trong thư từ riêng, đồng thời ủy ban do Đảng Cộng hòa dẫn dắt cũng đã tung ra 200.000 trang tài liệu liên quan, hứa hẹn những tranh luận nảy lửa trong thời gian tới.

Theo CNN