Dù rơm rạ sau thu hoạch có giá trị cao, nhiều nông dân ở Việt Nam vẫn thường vùi hoặc đốt rơm rạ trên đồng ruộng, dẫn đến lãng phí và gia tăng phát thải CO2.

Với diện tích gieo trồng lúa rộng lớn, Việt Nam tạo ra lượng lúa khoảng 41-43 triệu tấn mỗi năm, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

>>> Xem Thêm : Kinh nghiệm  đầu tư hàng hóa phái sinh - 5 bước đơn giản để đầu tư hàng hóa thành công

Tuy nhiên, canh tác lúa là một trong những ngành nông nghiệp gây phát thải CO2 lớn nhất, chiếm 39,1% trong tổng số 90 triệu tấn CO2 phát thải hàng năm.TS Trần Minh Hải từ Trường Chính sách công và Phát triển nông nghiệp cho biết việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nước tưới, và đặc biệt là xử lý rơm rạ đều góp phần vào việc phát thải khí nhà kính. 

Ông nêu rõ việc đốt rơm làm mất dinh dưỡng, giảm đa dạng sinh học, và gây ô nhiễm môi trường, trong khi vùi rơm rạ vào ruộng ướt tăng gấp đôi lượng phát thải khí nhà kính.

Tại , vựa lúa lớn nhất của Việt Nam, mỗi năm sản xuất khoảng 24 triệu tấn rơm rạ, nhưng chỉ khoảng 30% được thu gom và xử lý.Phần còn lại thường bị đốt hoặc vùi vào ruộng, gây lãng phí và ô nhiễm. 

Để cải thiện tình hình, Bộ NN-PTNT đang triển khai Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”. 

Đề án này bao gồm các biện pháp như giảm lượng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, và áp dụng phương pháp tưới nước khô ướt xen kẽ, cũng như xử lý rơm rạ để giảm phát thải khí mê-tan và khí nhà kính khác.

Các mô hình thí điểm cho thấy việc giảm lượng giống lúa, giảm số lần bón phân, và thay vì đốt hoặc vùi rơm rạ, nông dân cuộn rơm để bán hoặc tái sử dụng đã giúp giảm phát thải CO2 từ 2-6 tấn mỗi hecta so với phương pháp canh tác truyền thống. 

Đồng thời, nông dân cũng có thể thu lợi từ việc bán rơm rạ hoặc từ tín chỉ carbon, với giá tín chỉ carbon khoảng 20 USD/tín chỉ, có thể giảm phát thải 30% và mang lại lợi ích kinh tế khoảng 960.000 đồng.

Việc áp dụng các phương pháp kinh tế tuần hoàn cho thấy rơm rạ không chỉ là phụ phẩm mà còn là nguyên liệu có giá trị cho nhiều ngành sản xuất khác.Nếu được tận dụng đúng cách, rơm rạ có thể tạo ra thu nhập bổ sung cho nông dân và giúp giảm phát thải khí nhà kính, thay vì tiếp tục gây ô nhiễm và lãng phí tài nguyên.

>>> Xem thêm : Hàng hóa phái sinh  là gì? Tìm hiểu cách đầu tư hàng hóa sinh lời