Trong phiên giao dịch ngày 17/7, thị trường chứng khoán chứng kiến sự biến động mạnh mẽ, khiến cổ phiếu VOS của Công ty Cổ phần Vận tải biển Việt Nam giảm kịch sàn và không còn lệnh mua. Kết phiên, cổ phiếu VOS dừng ở mức 18.600 đồng/cổ phiếu, mất gần 15% giá trị chỉ trong vòng chưa đầy một tháng.
Áp lực bán dồn dập đã đẩy thanh khoản của VOS lên hơn 12,5 triệu đơn vị, gấp nhiều lần so với khối lượng bình quân gần đây và đạt mức cao nhất kể từ năm 2021, khi cổ phiếu này ở thời kỳ hoàng kim.
Đợt giảm sâu này xuất hiện sau khi VOS đã tăng hơn 100% trong hơn 2 tháng qua, cùng với nhóm cổ phiếu vận tải biển do tình trạng tắc nghẽn tại các cảng container đẩy giá cước vận tải lên cao.
Điều đáng ngạc nhiên là đà giảm này diễn ra ngay sau khi VOS công bố báo cáo tài chính quý 2 với những con số đột biến: doanh thu đạt 1.872 tỷ đồng, tăng 80% so với cùng kỳ; lợi nhuận trước thuế tăng mạnh 5.300% lên 344 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế đạt 284 tỷ đồng, so với hơn 1 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.
Lợi nhuận trước thuế lũy kế 6 tháng đầu năm đạt hơn 427 tỷ đồng, vượt xa kế hoạch cả năm. Tuy nhiên, nhìn kỹ vào kết quả kinh doanh, lợi nhuận của VOS không đến từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.
Công ty ghi nhận khoản lỗ gộp 23 tỷ đồng do kinh doanh dưới giá vốn, trong khi cùng kỳ lãi gộp 30 tỷ đồng. Sau khi khấu trừ các chi phí, VOS lỗ từ hoạt động kinh doanh gần 49 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ có lãi nhẹ hơn 6 tỷ đồng.
Nguyên nhân chính của lợi nhuận đột biến là việc VOS ghi nhận hơn 393 tỷ đồng từ bán tàu Đại Minh. Tháng 4/2024, VOS đã đấu giá công khai tàu Đại Minh với giá khởi điểm 356 tỷ đồng và tiền đặt trước 30 tỷ đồng tại Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản TP. Hải Phòng.
Năm 2024, VOS lên kế hoạch kinh doanh khá thận trọng với doanh thu dự kiến giảm 28,2% so với năm 2023, đạt 2.440 tỷ đồng. Tuy nhiên, lợi nhuận trước thuế dự kiến tăng 62% lên 323 tỷ đồng. Với kết quả khả quan trong nửa đầu năm, VOS đã vượt xa kế hoạch kinh doanh cả năm.
Tổng tài sản của VOS tại thời điểm 30/6 đạt 3.247 tỷ đồng, tăng hơn 532 tỷ đồng so với đầu năm. Trong đó, tài sản cố định giảm 26% xuống còn 694 tỷ đồng, trong khi các khoản phải thu ngắn hạn tăng 50% lên 772 tỷ đồng. VOS không có nợ vay tài chính đến cuối quý 2/2024, vốn chủ sở hữu đạt 2.012 tỷ đồng.
Chứng khoán An Bình (ABS) nhận định rằng năm 2024, Vosco sẽ đối mặt với nhiều thách thức do nhu cầu vận tải biển sụt giảm và cạnh tranh gay gắt dẫn đến giá cước giảm sâu. Triển vọng cho tàu hàng khô không mấy sáng sủa khi thị trường Trung Quốc cần thời gian để khôi phục lại nhu cầu xuất nhập khẩu. Ngoài ra, nguồn cung ngũ cốc, than, phân bón tại khu vực Biển Đen gần như bị ngưng trệ do xung đột Nga - Ukraine.
Mảng tàu container cũng được dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn do nhu cầu vận chuyển suy giảm khi người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu vì lạm phát và lãi suất tăng nhanh. Lượng lớn tàu mới được đưa vào thị trường cũng tạo áp lực cạnh tranh lớn, ảnh hưởng đến giá cước vận tải.
Tuy nhiên, ABS Research kỳ vọng thị trường tàu dầu/sản phẩm sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm 2024. Nhu cầu dự kiến tăng 6-8% trong khi nguồn cung tàu sụt giảm 0,7%. Giá cước thuê tàu chuyến, tàu định hạn và giá tàu cũ có thể tiếp tục tăng, góp phần cải thiện lợi nhuận cho VOS, cùng với thu nhập từ thanh lý tàu Đại Minh và các dịch vụ thương mại khác.