Việt Nam tiếp tục nỗ lực cải cách để được nâng hạng lên thị trường mới nổi hạng 2

Trong báo cáo xếp hạng thị trường mới nhất của FTSE Russell vào tháng 10/2024, Việt Nam vẫn được duy trì trong danh sách theo dõi để nâng hạng từ thị trường cận biên (Frontier Market) lên thị trường mới nổi hạng 2 (Secondary Emerging Market).

Đây là một tín hiệu tích cực, khẳng định các bước tiến cải cách và sự quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc cải thiện tính minh bạch, an toàn và thuận lợi cho hoạt động giao dịch trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nâng hạng, Việt Nam vẫn cần phải đáp ứng một số tiêu chí quan trọng mà FTSE Russell đã đề ra.

Tiến triển trong việc cải thiện các tiêu chí của FTSE Russell

FTSE Russell vẫn duy trì đánh giá các tiêu chí quan trọng như “Chu kỳ thanh toán (DvP)", cải thiện quy trình đăng ký tài khoản mới, và đặc biệt là khả năng giao dịch cho các nhà đầu tư nước ngoài khi đầu tư vào các cổ phiếu đã hoặc sắp hết room.

Những tiêu chí này là rào cản lớn đối với Việt Nam trong việc thu hút vốn đầu tư quốc tế, vì các quy định cũ còn tồn tại nhiều bất cập, gây khó khăn trong giao dịch và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.

Một điểm đáng chú ý trong báo cáo lần này là việc FTSE Russell ghi nhận nỗ lực cải thiện mô hình thanh toán "Không cần ký quỹ trước" (No Pre-funding - NPF) của Việt Nam.

Trước đây, yêu cầu ký quỹ trước khi giao dịch là một trở ngại lớn khiến nhiều nhà đầu tư quốc tế e ngại tham gia thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, mô hình này đã được điều chỉnh thông qua các cuộc trao đổi giữa đại diện ngành và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho dòng vốn nước ngoài.

Các thay đổi pháp lý hỗ trợ thị trường chứng khoán

Một bước tiến quan trọng trong quá trình cải cách là việc Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC vào ngày 18/9/2024. Thông tư này có vai trò thay đổi nhiều quy định liên quan đến giao dịch chứng khoán và thanh toán bù trừ, trong đó đáng chú ý là việc loại bỏ hoàn toàn yêu cầu ký quỹ trước đối với nhà đầu tư quốc tế.

Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy Việt Nam đang cố gắng tạo ra một môi trường đầu tư linh hoạt và thân thiện hơn với dòng vốn nước ngoài, đồng thời gia tăng tính minh bạch và an toàn cho các giao dịch trên thị trường.

Thông tư 68 không chỉ dừng lại ở việc thay đổi quy định ký quỹ, mà còn cập nhật các quy định về hoạt động của công ty chứng khoán và các yêu cầu công bố thông tin đối với các bên liên quan.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa các thay đổi này, vẫn cần có những hướng dẫn cụ thể và chi tiết từ phía Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC). Theo FTSE Russell, thông báo chi tiết từ VSDC dự kiến sẽ là cột mốc quan trọng tiếp theo, giúp thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu nâng hạng vào năm 2025.

Cam kết từ Chính phủ và sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế

Một trong những yếu tố quan trọng giúp Việt Nam duy trì vị thế trong danh sách theo dõi của FTSE Russell là sự cam kết mạnh mẽ của Chính phủ và sự hợp tác chặt chẽ với các cơ quan quản lý quốc tế. Cụ thể, Chính phủ đã liên tục thúc đẩy cải cách, đồng thời xây dựng mối quan hệ hợp tác với Nhóm Ngân hàng Thế giới (WB) và các tổ chức tài chính quốc tế nhằm triển khai chương trình cải cách thị trường một cách toàn diện.

FTSE Russell nhấn mạnh rằng nếu Việt Nam muốn đạt được mục tiêu nâng hạng vào năm 2025 như kế hoạch đề ra, các thay đổi cần được thực hiện nhanh chóng và hiệu quả hơn nữa. Điều này bao gồm việc xác nhận và truyền đạt rộng rãi các quy tắc thị trường mới, hoàn thiện vai trò và trách nhiệm trong mô hình thanh toán, đồng thời xây dựng một lộ trình chi tiết với các mốc quan trọng để triển khai.

Tác động của việc nâng hạng và cơ hội cho dòng vốn quốc tế

Nếu được nâng hạng lên thị trường mới nổi, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ có cơ hội đón nhận dòng vốn lớn từ các quỹ đầu tư quốc tế. Theo ước tính của SSI Research, riêng các quỹ ETF có thể mang lại dòng vốn lên tới 1,7 tỷ USD cho thị trường. Ngoài ra, các quỹ đầu tư chủ động – vốn có tổng tài sản lớn gấp 5 lần so với các quỹ ETF – cũng sẽ bắt đầu xem xét Việt Nam như một điểm đến đầu tư hấp dẫn hơn.

Những mã cổ phiếu được dự báo sẽ thu hút dòng tiền mạnh bao gồm: VNM (Vinamilk), VHM (Vinhomes), VIC (Vingroup), HPG (Hòa Phát), VCB (Vietcombank), SSI (Chứng khoán SSI), MSN (Masangroup), VND (VNDirect), DGC (Hóa chất Đức Giang), VRE (Vincom Retail) và VCI (Chứng khoán Bản Việt). Các cổ phiếu này đều là những doanh nghiệp đầu ngành, có vốn hóa lớn và thanh khoản cao, đáp ứng tốt các yêu cầu của các quỹ đầu tư quốc tế.

Việc nâng hạng lên thị trường mới nổi không chỉ là cơ hội để thu hút thêm vốn đầu tư mà còn là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao tiêu chuẩn quản trị, minh bạch thông tin và tăng tính cạnh tranh trên thị trường khu vực và quốc tế.

Đọc thêm: Mô hình nến Doji là gì ? Những lưu ý khi áp dụng mô hình này vào đầu tư