Chiều ngày 4/7/2024, Liên Bộ Tài chính - Công Thương đã công bố thông tin quan trọng về việc điều chỉnh giá xăng dầu. Theo đó, giá xăng E5 RON 92 tăng 450 đồng/lít lên 22.460 đồng/lít, xăng RON 95 tăng 540 đồng/lít lên 23.550 đồng/lít, và dầu diesel tăng 490 đồng/lít lên 21.170 đồng/lít.
Đây là đợt tăng giá thứ tư liên tiếp trong năm nay, phản ánh những biến động của thị trường năng lượng toàn cầu và những yếu tố kinh tế trong nước.
Thông báo này đã nhanh chóng ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán, đặc biệt là cổ phiếu của hai nhà bán lẻ xăng dầu lớn nhất cả nước: Petrolimex (PLX) và PV Oil (OIL). Trong phiên giao dịch ngày 4/7, giá cổ phiếu PLX tăng 4,9% lên mức 43.900 đồng/cổ phiếu, trong khi OIL tăng mạnh 13,6% lên 14.200 đồng/cổ phiếu.
Đây là mức giá cao nhất của hai cổ phiếu này trong hơn hai năm trở lại đây, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng cho cả hai doanh nghiệp.
Từ đầu năm 2024 đến nay, cổ phiếu PLX đã tăng 32%, nâng vốn hóa thị trường của Petrolimex lên gần 56.000 tỷ đồng (hơn 2 tỷ USD).
Tương tự, cổ phiếu OIL tăng 42% sau nửa năm, đẩy vốn hóa lên 14.600 tỷ đồng (hơn 500 triệu USD). Mặc dù những con số này vẫn còn kém xa mức kỷ lục mà hai doanh nghiệp từng đạt được, nhưng đây là dấu hiệu tích cực cho thấy sự hồi phục và tiềm năng tăng trưởng của thị trường xăng dầu trong nước.
Hiện tại, Việt Nam có hơn 17.000 cửa hàng bán lẻ xăng dầu, cung cấp hàng chục triệu tấn sản phẩm mỗi năm cho người tiêu dùng. Trong đó, Petrolimex và PV Oil chiếm khoảng 70% thị phần xăng dầu nội địa. Petrolimex dẫn đầu với 50% thị phần và 5.500 cửa hàng trên toàn quốc, trong khi PV Oil đứng thứ hai với 18% thị phần và 700 cửa hàng trực thuộc.
Trong quý đầu năm 2024, tổng doanh thu của Petrolimex và PV Oil đạt gần 105.000 tỷ đồng, mức cao nhất kể từ quý 2/2022. Trung bình mỗi ngày, hai nhà bán lẻ xăng dầu này thu về khoảng 1.150 tỷ đồng. Petrolimex ghi nhận doanh thu quý 1 đạt hơn 75.000 tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2023, trong khi doanh thu của PV Oil tăng hơn 44% lên 29.600 tỷ đồng.
Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế của hai công ty lại biến động trái chiều. Lợi nhuận sau thuế quý 1 của Petrolimex tăng gần 70% lên hơn 1.300 tỷ đồng, trong khi PV Oil báo lãi giảm hơn 8% so với cùng kỳ năm 2023, xuống mức 244 tỷ đồng.
Theo báo cáo của ACBS, triển vọng kinh doanh quý 2 của Petrolimex có thể kém khả quan hơn so với quý 1 do giá bán xăng dầu giảm trong tháng 5/2024, gây bất lợi về tồn kho giá cao. Ngoài ra, việc thuế nhập khẩu xăng dầu giảm về 0% theo các hiệp định FTA có thể làm giảm lợi thế về thuế của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, tính chung cả năm 2024, Petrolimex sẽ được hưởng lợi từ nguồn xăng dầu ổn định và chi phí định mức mới áp dụng cho cả năm 2024. Sản lượng tiêu thụ dự kiến tăng 4% so với năm trước nhờ hoạt động sản xuất phục hồi.
Ngoài ra, theo Nghị định 80/2023, các chi phí vận chuyển xăng dầu từ nước ngoài về cảng Việt Nam, chi phí bảo hiểm và premium trong công thức tính giá bán ra sẽ được điều chỉnh thường xuyên hơn, từ 6 tháng/lần xuống còn 3 tháng/lần. Điều này giúp giảm rủi ro đóng cửa của các cửa hàng xăng dầu nhỏ như đã xảy ra vào năm 2022. Dự thảo sửa đổi Nghị định 80/2023 cũng hỗ trợ nhiều cho các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu như Petrolimex.
Về phía PV Oil, tổng công ty đã tổ chức sơ kết 6 tháng đầu năm với sản lượng kinh doanh xăng dầu ước đạt 2,8 triệu m3/tấn. Doanh thu và lợi nhuận trước thuế ước đạt lần lượt gần 64.000 tỷ và 390 tỷ đồng. Riêng quý 2, doanh thu PV Oil ước đạt 34.376 tỷ đồng, tăng 54%, nhưng lợi nhuận trước thuế lại giảm 64% so với cùng kỳ năm 2023, ước đạt 91 tỷ đồng.
Nhìn chung, dù đối mặt với nhiều thách thức, cả Petrolimex và PV Oil đều đang nỗ lực tối ưu hóa hoạt động kinh doanh, tận dụng các cơ hội thị trường và điều chỉnh chiến lược để đảm bảo sự phát triển bền vững. Sự điều chỉnh giá xăng dầu lần này là một phần trong bức tranh lớn về sự thay đổi và thích nghi của ngành xăng dầu Việt Nam trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động.