Ngày 14/6/2024, Bộ Công Thương đã khởi xướng cuộc điều tra áp dụng thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm thép mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc.
Để thực hiện điều này, Bộ sẽ gửi Bản câu hỏi rà soát tới các đơn vị liên quan trong vòng 15 ngày kể từ ngày khởi xướng. Đây là cơ sở để đưa ra kết luận sơ bộ về hành vi bán phá giá trong thời kỳ điều tra (POI) từ 1/4/2023 đến 31/3/2024.
Chứng khoán BIDV (BSC) đã công bố báo cáo mới đây, khẳng định rằng có hiện tượng bán phá giá sản phẩm thép mạ do giá thép nhập khẩu từ Trung Quốc giảm nhanh hơn giá bán trong nước trong giai đoạn điều tra.
Cụ thể, giá bán trong nước chỉ giảm 17%, trong khi giá nhập khẩu từ Trung Quốc giảm tới 28%. Điều này cho thấy thép mạ nhập khẩu từ Trung Quốc đã gây ra áp lực giá với biên độ >2% trong giai đoạn 2022-2024.
Ngoài ra, tốc độ tăng trưởng sản lượng sản phẩm bị điều tra từ Trung Quốc vượt trội hơn nhiều so với sản lượng nội địa. Theo số liệu của BSC, trong giai đoạn điều tra, sản lượng nhập khẩu sản phẩm từ Trung Quốc tăng 519%, trong khi sản lượng nội địa chỉ tăng 33%.
Kết quả là tỷ trọng nhập khẩu từ các quốc gia khác giảm từ 94% xuống 60%, còn từ Trung Quốc tăng từ 6% lên 40%.
Dựa trên các vụ việc trước đó, BSC dự đoán Bộ Công Thương sẽ cần từ 6-8 tháng để đưa ra kết luận sơ bộ. Ví dụ, vụ áp thuế chống bán phá giá thép mạ từ Trung Quốc và Hàn Quốc năm 2016 đã mất 8 tháng để hoàn thành kể từ ngày khởi xướng.
BSC dự đoán rằng sớm nhất vào tháng 12/2024, thuế chống bán phá giá tạm thời sẽ được áp dụng và thuế chính thức sẽ được áp dụng vào quý 3/2025, theo Điều 70 - Luật quản lý ngoại thương 2017.
Trong năm 2025, BSC kỳ vọng sản lượng tôn mạ nội địa sẽ tăng 20% nhờ vào thuế chống bán phá giá tạm thời vào quý 1/2025 và thuế chính thức vào quý 3/2025, cùng với sự phục hồi của thị trường bất động sản.
BSC đưa ra mức tăng trưởng này dựa trên hai yếu tố: Thứ nhất, ngành tôn mạ nội địa đã từng tăng 20% trong năm 2017 sau khi áp thuế chống bán phá giá; Thứ hai, nền tảng thấp của năm 2024.
Ngoài ra, BSC dự đoán giá thép sẽ tăng trong nửa cuối năm 2024 và năm 2025. Tại tháng 6/2024, BSC cho rằng giá thép nội địa đang dao động gần vị trí cân bằng về cung và cầu, tương đương với vùng giá tháng 10/2023.
BSC kỳ vọng rằng giá thép sẽ tăng 5% trong năm 2024 do nhu cầu tích trữ hàng tồn kho của các đại lý trước khi thuế chống bán phá giá được áp dụng và sự phục hồi của thị trường bất động sản.
Trong tháng 5/2024, sản lượng tiêu thụ nội địa toàn ngành đã cải thiện 7% theo quý, tăng 56% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, sản lượng xuất khẩu toàn ngành giảm 25% theo quý, tăng 12% so với cùng kỳ năm ngoái.
BSC cho rằng sản lượng nội địa sẽ tiếp tục phục hồi trong nửa cuối năm 2024 và năm 2025 nhờ sự phục hồi của bất động sản và xu hướng tích trữ hàng tồn kho trước khi thuế chống bán phá giá tạm thời được áp dụng. Xu hướng xuất khẩu có thể chậm lại vào cuối năm do yếu tố mùa vụ và sự chậm lại của nền kinh tế EU.
BSC cũng đưa ra nhận định về triển vọng của ba doanh nghiệp thép hàng đầu:
-
Theo BSC, Hòa Phát (HPG) được dự báo sẽ có kết quả kinh doanh phục hồi mạnh mẽ trong năm 2024 nhờ sự gia tăng sản lượng thép trong nước và diễn biến giá thép tích cực. Dự án Dung Quất 2 dự kiến sẽ hoạt động tới 90% công suất vào năm 2026, giúp HPG tăng quy mô doanh thu lên 60% và lợi nhuận gấp 2,46 lần so với năm 2024, nhờ hiệu ứng kinh tế quy mô và sự phù hợp với chu kỳ mới của ngành bất động sản và thép.
-
Với Hoa Sen (HSG), BSC dự đoán sản lượng tiêu thụ sẽ đạt 1,97 triệu tấn trong năm 2025, tăng 17% so với năm 2024, nhờ thị trường nội địa phục hồi và thuế chống bán phá giá thép mạ từ Trung Quốc. Biên lợi nhuận kỳ vọng sẽ đạt 16%, tăng 3,9 điểm % so với năm 2024.
-
BSC dự đoán rằng Nam Kim (NKG) sẽ đạt sản lượng tiêu thụ 934.292 tấn trong năm 2025, tăng 7% so với năm 2024, nhờ vào sự phục hồi của thị trường nội địa và tác động tích cực từ thuế chống bán phá giá thép mạ từ Trung Quốc.
Như vậy, BSC cho rằng các biện pháp thuế chống bán phá giá sẽ có tác động tích cực đối với ngành thép nội địa, giúp tăng sản lượng và giá cả trong nửa cuối năm 2024 và năm 2025.