Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam – CTCP (VEAM, mã: VEA) hiện đang giữ vị thế là doanh nghiệp lớn nhất trong ngành công nghiệp ô tô Việt Nam, với giá trị vốn hóa thị trường đạt trên 58.300 tỷ đồng, tương đương gần 2,4 tỷ USD.
Tuy nhiên, điều đặc biệt ở đây là nguồn lợi nhuận chính của VEAM không đến từ hoạt động sản xuất ô tô tải mà chủ yếu từ các khoản đầu tư lớn vào các hãng xe hàng đầu thế giới đang hoạt động tại Việt Nam.
Điều này khiến VEAM trở thành một doanh nghiệp đáng chú ý trên thị trường chứng khoán, khi giá trị thực sự của doanh nghiệp này phần lớn phụ thuộc vào các khoản lợi nhuận được chia từ các công ty liên doanh.
Hiện tại, VEAM nắm giữ 30% cổ phần tại Honda Việt Nam, 20% cổ phần tại Toyota Việt Nam và 25% cổ phần tại Ford Việt Nam. Các khoản đầu tư này mang lại cho VEAM nguồn thu khổng lồ từ lợi nhuận và cổ tức hàng năm.
Trong nửa đầu năm 2024, doanh thu thuần của VEAM đạt hơn 1.900 tỷ đồng, nhưng lợi nhuận sau thuế (LNST) của công ty lại vượt trội, đạt 3.258 tỷ đồng, gấp đôi doanh thu. Phần lớn lợi nhuận này đến từ các công ty liên doanh, với đóng góp gần 2.866 tỷ đồng từ các hãng xe mà VEAM đang đầu tư.
Ngoài ra, báo cáo tài chính của công ty mẹ VEAM cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2024, doanh nghiệp này đã nhận về gần 5.100 tỷ đồng từ cổ tức của Honda Việt Nam.
Những năm trước, các khoản cổ tức từ Honda, Toyota và Ford cũng mang về hàng nghìn tỷ đồng cho VEAM. Điều này cho thấy, dù không trực tiếp tham gia vào việc sản xuất xe máy hay ô tô, nhưng kết quả kinh doanh của VEAM phụ thuộc lớn vào thị trường xe máy và ô tô tại Việt Nam.
Theo đánh giá từ Công ty Chứng khoán BSC, triển vọng tăng trưởng của VEAM trong những tháng cuối năm 2024 và năm 2025 ngày càng rõ nét nhờ sự phục hồi mạnh mẽ của thị trường xe máy và ô tô. Dự báo, doanh số xuất khẩu xe máy của Honda Việt Nam trong năm 2024 sẽ đạt khoảng 430.000 chiếc, tăng 60% so với năm trước.
Đặc biệt, chỉ trong tháng 7/2024, doanh số xuất khẩu xe máy đã tăng vọt 83% so với cùng kỳ. Trong khi đó, thị trường nội địa cũng phục hồi ấn tượng với doanh số trong các tháng 5, 6 và 7 tăng trên 14%, chấm dứt chuỗi 17 tháng giảm liên tục.
BSC cũng dự báo rằng, với thu nhập của người dân được cải thiện và nhu cầu tiêu dùng tăng cao, doanh số xe máy Honda tại thị trường nội địa trong nửa cuối năm 2024 sẽ tăng thêm 3% so với nửa đầu năm, nâng tổng doanh số cả năm lên 1,94 triệu chiếc, dù vẫn giảm 7% so với năm trước.
Mặt khác, chi phí đầu vào như sắt thép, chip và nhựa đều giảm, trong khi giá bán chỉ điều chỉnh nhẹ, cộng thêm việc ra mắt các mẫu xe mới giúp nâng cao giá trị mỗi sản phẩm. Do đó, lợi nhuận trên mỗi xe dự kiến đạt 6,7 triệu đồng trong năm 2024, tăng nhẹ 2% so với kỳ vọng.
Đọc thêm: Mô hình nến Doji là gì ? Những lưu ý khi áp dụng mô hình này vào đầu tư
Thị trường ô tô cũng đón nhận những tín hiệu tích cực hơn, khi doanh số trong 6 tháng cuối năm dự kiến sẽ tăng 5% nhờ chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ có hiệu lực từ 01/09/2024 đến 30/11/2024.
Toyota Việt Nam đã bắt đầu lấy lại thị phần trong tháng 7/2024, với mức tăng tốc lên 27% nhờ nguồn cung xe được cải thiện. Đặc biệt, chính sách giảm lệ phí trước bạ lần thứ 4 được kỳ vọng sẽ tiếp tục thúc đẩy doanh số của các dòng xe từ Honda, Toyota và Ford.
Ngoài những yếu tố về doanh thu và lợi nhuận, cổ phiếu VEAM còn đặc biệt hấp dẫn nhà đầu tư nhờ chính sách cổ tức cao. Từ năm 2018 đến nay, công ty luôn duy trì mức cổ tức hàng chục phần trăm bằng tiền mặt.
Trong năm 2023, VEAM dự kiến phân phối 6.691 tỷ đồng để chia cổ tức, tương đương tỷ lệ 50,35%, tức 5.035 đồng/cổ phiếu, với tỷ suất cổ tức đạt 11,3%. Đây là mức hấp dẫn hơn so với lãi suất gửi tiết kiệm ngân hàng hiện tại.
Một phần lớn số tiền cổ tức này sẽ thuộc về cổ đông nhà nước, khi Bộ Công Thương hiện nắm giữ 88,47% cổ phần của VEAM. Điều này giúp VEAM có đủ nguồn lực để duy trì chính sách cổ tức cao trong các năm 2024-2025, với triển vọng kinh doanh khả quan và thị trường xe máy, ô tô tiếp tục khởi sắc.
Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu VEA kết thúc phiên giao dịch ngày 9/9/2024 ở mức 43.900 đồng/cổ phiếu, tăng 28% kể từ đầu năm.